Veel voorkomende voetklachten tijdens en na zwangerschap
Voetklachten zijn veel voorkomende symptomen tijdens de zwangerschap. Vooral in de laatste drie maanden van de zwangerschap ontstaan of verergeren deze klachten, waarschijnlijk als gevolg van een progressieve toename van het lichaamsgewicht. Echter, speelt niet alleen het zwaarder worden een rol, ook veranderingen in de hormoonhuishouding en bloedcirculatie kunnen invloed uitoefenen op de voeten. Hieronder een aantal korte omschrijvingen van veel voorkomende of opvallende symptomen van de voeten tijdens/na een zwangerschap.
Oedeem en spataderen
De bloedsomloop wordt gedurende de zwangerschap extra belast, er moet een grotere hoeveelheid bloed worden vervoerd door het lichaam. Hart en bloedvaten moeten dus meer werk verrichten. Normaal gesproken hoeft er geen verhoging van de bloeddruk te ontstaan door verwijding van de bloedvaten. Wel kan de bloeddruk in benen en voeten toenemen, doordat de groeiende baarmoeder ruimte inneemt en compressie uitoefent op de bloedvaten in de buik. Deze stijging van de bloeddruk kan leiden tot oedeem en eventueel spataderen in benen en voeten.
Kramp en vermoeidheid
Er zijn meerdere factoren die het ontstaan van kramp uitlokken, één van die factoren is een overmatige inspanning. Dat de benen en voeten zich tijdens de zwangerschap overmatig moeten inspannen is een logisch gevolg van gewichtstoename. Daarnaast is insufficiëntie van de bloedcirculatie een factor voor het ontstaan van kramp, door bovengenoemde verandering in de bloedsomloop is dit te verklaren. Verder spelen bepaalde mineralen( o.a. calcium en magnesium) een rol, een lage hoeveelheid van deze mineralen in het bloed verhoogt het risico op krampen. Een zwangere vrouw heeft een grote kans op een tekort aan deze calcium en magnesium. De foetus heeft deze twee mineralen namelijk nodig voor het vormen van botten en spieren; ook wordt er alvast een reserve aangelegd van calcium voor de borstvoeding.
Platter en groter
Segal (2013) deed onderzoek naar voeten van zwangere vrouwen. Tijdens een zwangerschap veranderen de voetboog, lengte en breedte van de voeten meestal. Waarbij de eerste zwangerschap waarschijnlijk de grootste wijzigingen veroorzaakt. In 60 tot 70 % van de gevallen worden de voeten langer en breder, met een lengte toename van 2-10mm. Om een idee te geven: 6,6 mm komt overeen met een hele schoenmaat. Daarnaast is het lager worden van de voetboog een bekend verschijnsel en lijkt een permanente gevolg van de zwangerschap.
Hormonen, slappe banden en peesklachten
De oorzaken van het groter en platter worden van de voet zijn waarschijnlijk te wijten aan gewichtstoename en het verslappen van gewrichtsbanden door hormonale wijzigingen. Wellicht zijn deze veranderingen een verklaring voor de hogere prevalentie van gewrichtsklachten in voeten, knieën, heupen en rug bij vrouwen, aldus Segal.
Heel specifiek speelt het ‘springligament’ in de voet een belangrijke rol. Dit is een band die stevigheid verleent aan de voetboog. Het springligament werkt nauw samen met een grote pees, namelijk de tibialis posterior. Als deze band verzwakt, zal de voetboog platter worden en kunnen er klachten ontstaan van deze pees (Nyska, 1997). Een zwangerschap en andere wijzigingen in de hormoonhuishouding kan een mogelijke oorzaak zijn voor de hogere frequentie van tibialis posterior peesklachten bij vrouwen.
Behandeling van voetklachten tijdens zwangerschap
Oefeningen, compressie sokken/kousen, steunzolen en adviezen betreft schoeisel of voedingssupplementen behoren tot de therapiemogelijkheden.
Vind een praktijk
Bent u in blijde verwachting en heeft u last van voetklachten? Onze Podozorgers staan voor u klaar! Met meer dan 100 Podozorg praktijken is er altijd een Podozorger bij u in de buurt. Klik op de onderstaande knop en vind een de dichtstbijzijnde Podozorg praktijk.
Gebruikte bronnen
- Segal NA, Boyer ER, Teran-Yengle P, Glass N et al. Pregnancy leads to lasting changes in foot structure. American journal of physical medicine & rehabilitation/Association of Academic Physiatrists. 2013 Mar;92(3):232.
- Nyska M, Sofer D, Porat A, Howard CB, et al. Planter foot pressures in pregnant women. Israel journal of medical sciences. 1997 Feb;33(2):139-46.
